Tempolin'i Jerosalema

Ny Tempolin'i Jerosalema, araka ny Baiboly, dia toeram-pivavahana naorin'ny Israelita tao Jerosalema mba hampitoerana ny Fiaran'ny fanekena. Noravan'ny tafik'i Babilona izy ary natsangana indray teo ambany fitarihan'i Ezra (na Esdrasa) fitopolo taona taty aoriana ary farany naravan'ny Romana tanteraka tamin'ny taona 70 taor. J.K.

Hita ao amin'ny Bokin'ny Mpanjaka ao amin'ny Baiboly ny antsipiriany momba ny Tempoly voalohany. Nampahafantarin'Andriamanitra mialoha ny mpanjaka Davida fa ny taranany no hanamboatra io tempoly io, araka ny Boky faharoan'i Samoela (2Sam. 7), ary vita izany tamin'ny andro nanjakan'i Solomona izay nanatanteraka ny fanorenana araka ny toromarika nomen'Andriamanitra. I Hirama, mpanjakan'i Tiro no nanome ny hazo sedera sy kipresy sy ny volamena ary ny olona ilaina amin'ny fanamboarana ny tempoly.

Ireo Tempoly nifandimby

Nasolo an'ilay Tabernakely namboarina tany an-tany efitr'i Sinay ny Tempoly, araka ny Bokin'ny Deoteronomia (Deo. 12.2-27). Ny firafitr'io tabernakely io dia natoron'Andriamanitra an'i Mosesy ary natokana hanaovana fanompoam-pivavahana tany an-tany efitra izany, indrindra nandritra ny 40 taona nivezivezen'ny Zanak'i Israely taorian'ny fivoahan'izy ireo avy any Egipta.

Ny Tempolin'i Solomona

Ny Tempoly Voalohany izay atao hoe Tempolin'i Solomona (hebreo: מקדש שלמה / Mikdash Shlomo) dia namboarin'ny mpanjaka Solomona, araka ny Baiboly, tamin'ny taonjato faha-10 tal. J.K. (taona 957 tal. J.K.).

Talohan'ny nahafatesany dia nanangona fitaovana teo an-tampon'ny Tendrombohitra Moria ao Jerosalema hanamboarana ny Tempoly ny mpanjaka Davida teo amin'ny tany novidiny tamin'ilay Jebosita atao hoe Aravna (2Sam. 24.21) izay nanaovany sorona. Nandefa hazo sy mpandrafitra sy mpiasa trano tany amin'i Solomona ny mpanjakan'i Tiro atao hoe Hirama I. (1Mpanj. 6-8; 2Tantara 3-5). Noravan'i Nebokadnezara II i Jerosalema sy ny Tempoly tamin'ny taona 586 tal. J.K. (425 tal. J.K. hoy ny loharano jiosy) ary nentiny ho babo any Babilona ny ampahany amin'ny mponina tao.

Ny Tempoly Faharoa

Araka ny Bokin'i Ezra (na Bokin'i Esdrasa) dia ny mpanjaka Kiriosy Lehibe no nanome alalana ny fanamboarana ny Tempoly faharoa (hebreo: בֵּית־הַמִּקְדָּשׁ הַשֵּׁנִי‬ / Beit HaMikdash HaSheni)) izay nanaomboka tamin'ny taona 538 tal. J.K. iray taona taorian'ny faharavan'ny Fanjakana babiloniana. Ny Tempoly Faharoa dia namboarina tamin'ny taona 536 tal. J.K., taona niverenan'ny Jiosy (Jodeana) avy any Babilona nahababoan'izy ireo. Naorina teo amin'ny toerana nisy ny Tempoly voalohany ny Tempoly faharoa. Vita tamin'ny taona 515 tal. J.K. ilay tempoly tamin'ny nanjakan'i Dariosa Lehibe sy teo ambany fitarihan'i Zorobabela, mpanapaka (governora) tamin'izany fotoana izany. Natokana io tempoly io afaka roappolo taona (taona 516 tal. J.K.) taorian'ny fanombohan'ny asa. Naitatr'i Heroda I ilay tempoly tamin'ny taona 19 taor. J.K. ka nomena ny anarana hoe "Tempolin'i Heroda".

Nandritra ny fotoana lava talohan'ny nadrodanana ny Tempolin'i Jerosalema dia ao no ivo ara-kolontsaina sy ara-panahin'ny jodaisma ka anatanterahana ny sorona (hebreo: קרבן / korban (tokana) na קרבנות / korbanot (maro)). Tamin'ny taona 70 taor. J.K. dia narodan'ny Romana faha Titosy tamin'ny fiafaran'ny ady nifanaovan'ny Jiosy sy ny Romana ny Tempoly faharoan'i Jerosalema. Tsy misy sisam-paharavana afa-tsy ny rindrim-panohanana ny kianjan'ny tempoly izay namboarin'i Heroda sy ny sisan'ny andohalambo fidirana ao amin'ny kianjan'ny tempoly.

Mbola tsy misy ny Tempoly fahatelo hatramin'izao.

Ny firafitry ny Tempoly

Ny firafitry ny Tempolin'i Solomona

Ny firafitry ny Tempolin'i Solomona sy ny fitaovana sarobidy nampiasaina dia voatantara ao amin'ny Boky voalohan'ny Mpanjaka (1Mpanj. 6.1-22). Naverina indray izany firafitra izany tamin'ny nanamboarana ny Tempoly faharoa. Ny Tempoly dia manana firafitra mitodika amin-teboka eo afovoany, ahitana:

  • efitra ho an'ny olona tsy an-kanavaka, atao hoe Kianja ivelany na Kianja lehibe (Jeremia 19.14; 26.2);
  • avy eo ny Kianja anatiny na Kianjan'ny Mpisorona (1Mpanj. 6:36; 2Tant. 4.9) sy ny trano tempoly;
  • ny hekhal lehibe kokoa, na Fitoerana masina, atao hoe "trano lehibe" ao amin'ny 2Tant. 3.5 na "tempoly" ao amin'ny 1Mpanj. 6.17;
  • ary farany dia ilay atao hoe "Masina indrindra" (hebreo: קֹדֶשׁ הַקֳּדָשִׁים / Kodesh haKodāshîm) izay itahirizana ny Fiaran'ny fanekena mirakitra ny Vato fisaka isoratan'ny Didy folo avy teny amin'ny Tendrombohitra Sinay sy ny tehin'i Aarona. Ahitana vavahady fidirana sy alitara maro hanaovana emboka manitra sy hanaovana sorona biby ary fitoeran-drano hidiovana koa ao amin'ny Tempoly.

Ny firafitry ny Tempoly faharoa

Ny Tempoly faharoa dia mizara telo lehibe: ny kianjaben'ny tempoly sy ny kianja kelin'ny tempoly ary ny trano tempoly. Raha jerena amin'ny antsipiriany kokoa dia izao no fizaràna hita ao:

  • ny Kianjaben'ny Tempoly izay mivelatra eo ambonin'ny Tedrombohitry ny Tempoly sady miaty ny kianjan'ny jentilisa: ahitana mpivarotra zavatra ilaina amin'ny fanatanterahana sorona sy fanatitra (voromailala, ondry, sns) sy ireo mpanakalo vola jiosy sy vola romana;
  • ny Kianjan'ny Vehivavy na Kianja afovoany (hebreo: עזרת הנשים / Ezrat HaNashim; na עזרת נשים‬ / Ezrat Nashim) izay hany faritra azon'ny vehivavy aleha;
  • ny Kianjan'ny Israelita na Kianjan'ny Lehilahy izay natokana ho an'ny lehilahy jiosy madio;
  • ny Kianjan'ny mpisorona, izay misahana andraikitra maro ao amin'ny Tempoly;
  • ny Kianjan'ny Tempoly na Azarah izay ahitana ny toeram-pidiovana (hebreo: כִּיּוֹר‬ / kiyor), ny alitara (na otely) fanaovana fafatitra dorana (hebreo: מִּזְבֵּחַ / mizbe'ah), ny Toerana famonoana, ary ny trano Tempoly.

Ny ao anatin'ny Tempoly

Ny ao anatin'ny tranon'ny Tempoly faharoa dia mbola misy ireto fizarana telo ireto:

  • ny efitrano fidirana ao amin'ny Tempoly (hebreo: ulam);
  • ny fitoerana masina ao amin'ny Tempoly (hebreo: היכל‎ / hekhal "trano lehibe"): efitra lehibe amin'ny Tempoly; ao no ahitana ilay fanaovan-jiro fito rantsana sy ny latabatra natokana ho an'ny "mofo aseho" ary ny alitaran'ny emboka manitra;
  • ny Masina Indrindra (hebreo: קֹדֶשׁ הַקֳּדָשִׁים / Kodesh HaKodashim "masina amin'ny masina" na דְּבִיר / debir): efitra anantiny indrinra ao amin'ny Tempoly.

Ireo vavahadin'ny Tempoly

Ahitana vavahady telo ambin'ny folo ny fidirana ao amin'ny faritry ny Tempoly ka ireto izy ireo:

  • Shaar Ha'Elyon ("vavahadin'ny avo indrindra")
  • Shaar HaDelek ("vavahadin'ny hazo fandrehitra") natokana hampidirana ny hazo hatao fandrehitra;
  • Shaar HaBechorot ("vavahadin'ny voalohan-teraka") fampidirana ny voalohan-teraky ny boby fiompy atao fanatitra;
  • Shaar HaMayim ("vavahadin-drano") fampidirana ny rano hatao fanatitra amin'ny fankalazana ny fetin'ny Tabernakely na Sukkot;
  • Shaar Yechonyah ("vavahadin'i Jekonia") fidiran'ireo mpanjaka taranak'i Davida sady nisamboran'ny mpanjakan'i Babilona an'i Jekonia mpanjaka farany;
  • Shaar HaKorban ("vavahadin'ny fanatitra") fidiran'ny mpisorona mitondra ny fanatitra ho an'ny kodshei kodashim "masina indrindra";
  • Shaar HaNashim ("vavahadin'ny vehivavy") fidiran'ny vehivavy ao amin'ny Kianjan'ny vehivavy na ny Kianja lehibe (Azara) ho an'izay hanatanteraka fanatitra;
  • Shaar Hashir ("vavahadin'ny hira") fidiran'ny Levita miaraka amin'ny zavamanenony;
  • Shaar Nikanor ("vavahadin'i Nikanora") eo anivon'ny vavahady kely roa ankavia sy ankavanany;
  • vavahady roa tsy manana anarana sady tsy dia manan-danja loatra.

Ny Tempoly araka ny Testamenta Vaovao

Voaresaka ao amin'ny Testamenta Vaovao ny Tempoly: ao amin'ny Evanjelin'i Matio, ao amin'ny Evanjelin'i Marka, ao amin'ny Evanjelin'i Lioka ary ao amin'ny Evanjelin'i Joany.

Nentina tao an-tempoly i Jesoa zazakely amin'ny maha voalohan-teraka azy (Lio. 2.22-40), tonga tany izy nanao fivahiniana masina niaraka tamin'i Maria reniny sy i Josefa (Lio. 2. 41-52), nandroaka ireo mpanakalo vola sy mpivarotra tao an-tempoly izy taty aoriana (Joa. 2.1-22), nitomany mialoha ny haharavan'ny tempoly koa izy (Lio. 19.41-44). Voaresaka ny amin'ny tempoly tamin'ny nitsarana an'i Jesoa (Mar. 14.58). Tamin'ny fijaliany, araka ireo Evanjely, dia triatra ny efitra lamba tao an-tempoly tamin'ny fotoana nahafatesan'i Jesoa (Mar. 15.38). Taorian'ny nitsanganan'i Jesoa tamin'ny maty dia nanohy nandeha tao amin'ny tempoly ny apostoly (Lio. 24.53). Nitsidika ny sisam-paharavan'ny tempoly koa ny Kristiana tao Jerosalema taorian'ny nandrodanana azy.

Ny lanjan'ny Tempoly ho an'ny jodaisma ankehitriny

Ny faharavan'ny Tempoly faharoan'i Jerosalema sy ny tsy fisian'ny fanaovana sorona sy asam-pisoronana intsony vokatr'izany dia dingana iankinan-javatra lehibe teo amin'ny fivoaran'ny jodaisma ho amin'ny endrika ahalalana azy amin'izao fotoana izao, izay ahitana ny fanompoam-pivavahana atrehin'ny besinimaro tsy anaovana sorona nefa aorina amin'ny Boky (fanompoam-pivavahana araka ny fanao amin'ny sinagoga) ankoatry ny fanompoam-pivavahana isam-pianakaviana.

Ny Rindrin'ny fitomaniana na Rindrina andrefana (hebreo: הכותל המערבי / HaKotel HaMa'aravi) izay atao fotsiny hoe Rindrina (hebreo: הכותל / HaKotel) na Kotel dia toeram-pivavahana sy fanaovana fivahiniana masina hatramin'ny nandravana ny Tempoly faharoa, ka nanjary toy ny sinagoga malalaka tsy mitafo nanomboka tamin'ny taona 1967, izay ahitana faritra atokana ho an'ny lehilahy sy faritra ho an'ny vehivavy.

Ny ankabeazan'ny Jiosy dia tsy manitsaka ao amin'ny Kianjan'ny Moske, izay nisy ny Tempoly, mba tsy hanitsaka ny toerana nisy ny "Masina indrindra". Ny tendrombohitra niorenan'ny Tempoly dia heverin'ny Jiosy ho toera-masina voalohany ao amin'ny jodaisma.

Voatanisa ao amin'ireto sokajy manaraka ireto:
Објави коментар
Совети
Thomas Parisot
10 January 2017
You have two opportunities a day to enter this sacred place and it's worth it: quiet, beautiful and peaceful.
Linda B
13 March 2013
Women should bring head covering and cover their shoulders, men cannot wear shorts. Only Muslim religious articles are permitted.
B.E.K
30 October 2018
Mescid-i Aksa ve Sahraül Kubbe’nin bulunduğu yüksek tepe. Cumartesi günleri sadece müslümanlar girebiliyor. Müslümanlar için Mescid-i Aksa, Mekke ve Medine’den sonraki en kutsal yerdir.
Leo Pérez Ramos
31 August 2019
Un territorio compartido entre musulmanes y judíos, se divide conforme a los monumentos persistentes y lo que representan para ellos. Aunque también para los cristianos tiene alta relevancia.
Kevser Ozdemir
25 June 2019
Hz Muhammedin göğe yükseldiği yer.
Marina Azaria
13 August 2020
Ощущаешь себя ближе с богом тут
Brand new gem in Talbyeh with Garden

започнувајќи $191

Best Location Historic Boutique Apartment

започнувајќи $139

A luxurious apartment in the center of Jerusalem

започнувајќи $0

Ritz Hotel Jerusalem

започнувајќи $0

Prima Royale Hotel

започнувајќи $126

The Inbal Jerusalem

започнувајќи $315

Препорачани знаменитости во близина

Види се Види се
Додај во листата на желби
Јас сум тука
Посетени
Dome of the Rock

The Dome of the Rock (Arabic: مسجد قبة الصخرة‎, translit.: Mas

Додај во листата на желби
Јас сум тука
Посетени
Temple Mount

The Temple Mount (הַר הַבַּיִת, Har haBáyit), also known as Mount Mo

Додај во листата на желби
Јас сум тука
Посетени
Fountain of Qayt Bay

Fountain of Qayt Bay or Sabil Qaitbay is a domed public fountain

Додај во листата на желби
Јас сум тука
Посетени
Fountain of Qasim Pasha

The Fountain of Qasim Pasha (Arabic: سبيل قاسم باشا‎) also known as

Додај во листата на желби
Јас сум тука
Посетени
Little Western Wall

The Little Western Wall, (Hebrew: הכותל הקטן‎, HaKotel HaKatan),

Додај во листата на желби
Јас сум тука
Посетени
Al-Aqsa Mosque

Al-Aqsa Mosque (Arabic:المسجد الاقصى, [IPA /æl'mæsʒɪd æl'ɑqsˁɑ/, Шабл

Додај во листата на желби
Јас сум тука
Посетени
Old City (Jerusalem)

The Old City (Hebrew: העיר העתיקה‎, HaEer HaAtika, Arabic: البلدة القد

Додај во листата на желби
Јас сум тука
Посетени
Solomon's Stables

Solomon's Stables is the common name of an area located directly

Слични туристички атракции

Види се Види се
Додај во листата на желби
Јас сум тука
Посетени
Tendrombohitra Oliva

Ny Tendrombohitra Oliva na Tendrombohitra Analanoliva dia havoana eo

Додај во листата на желби
Јас сум тука
Посетени
Temple Mount

The Temple Mount (הַר הַבַּיִת, Har haBáyit), also known as Mount Mo

Додај во листата на желби
Јас сум тука
Посетени
Solomon's Stables

Solomon's Stables is the common name of an area located directly

Додај во листата на желби
Јас сум тука
Посетени
Mauna Kea

Mauna Kea (Шаблон:Pron-en or Шаблон:IPAlink-en in English, Шаблон:IPAl

Додај во листата на желби
Јас сум тука
Посетени
Mount Athos

Mount Athos (Ελληνικά. Όρος Άθως, Oros Athos) is a mountain on the

Погледнете ги сите слични места